“Verkeer is net als voetbal, iedereen heeft er verstand van. En dat terwijl verkeer en mobiliteit specialistische vakgebieden zijn. Deze verdienen alle aandacht bij het tekenen van stedenbouwkundige plannen, het herinrichten van wijken en het ontwikkelen van nieuwe projecten. Mijn ervaring is dat de aandacht voor verkeersveiligheid echt wat hoger op de agenda moet komen.”
Jan d’Haens is mede-eigenaar van Juust in Kapelle. Juust is een onafhankelijk bureau voor civiele techniek, ruimtelijke ontwikkeling en mobiliteit. Het bureau, waar momenteel circa 35 man werkt, bestaat dit jaar tien jaar. “Samen met onze opdrachtgevers gaan wij steeds de uitdaging aan om tot de best passende oplossingen te komen voor een betere leefomgeving. Die opdrachtgevers zijn hoofdzakelijk overheden en projectontwikkelaars. Het hart van ons werk bevindt zich in Zeeland. Daarnaast zijn we actief in met name Zuid-Holland, Noord-Brabant en Vlaanderen.”
Verkeersveiligheid als (on)gevraagd advies
Op het gebied van civiele techniek en ruimtelijke ordening is Juust dagelijks in de weer met ontwerpen en het uitwerken van tekeningen voor de openbare ruimte. Het valt Jan op dat de aandacht voor de verkeerskundige situatie in veel gevallen achterblijft. “Wij vinden het vanzelfsprekend een erg belangrijk aandachtspunt. Om die reden geven wij vaak gevraagd, maar zeker ook ongevraagd advies.” De reden dat dit zo’n onderbelicht onderwerp is, is volgens Jan een optelsom van factoren. “Verkeersveiligheid zien we soms als een redelijk technisch verhaal. Hierbij zijn bovendien veel richtlijnen van toepassing zijn. Dat maakt het complex. Die richtlijnen bieden een basis, maar je moet ze juist niet klakkeloos toepassen. Zo speelt ook gedrag een belangrijke rol. Als verkeersdeelnemers doen we ervaring op en dat is belangrijke input voor het ontwerp en de maatregelen met betrekking tot gedragsbeïnvloeding. Een voorbeeld van de complexiteit? Je wilt aan de ene kant het rijden van maximaal 30 km/u stimuleren in de straten van een nieuwe woonwijk, terwijl daar gelijktijdig ook ruimte moet zijn voor een groot hulpverleningsvoertuig. Hoe zich dat op een verkeersveilige manier tot elkaar verhoudt, is bijvoorbeeld een uitdaging voor verkeerskundigen.”
Breder kijken dan een drempel
Het plaatsen van een verkeersdrempel her en der, is een veel gekozen oplossing. Jan pleit er echter voor om verkeersveiligheid veel breder aan te vliegen. “Een straat is circa 5 tot 6 meter breed. Vaak neemt de auto daarvan de meeste ruimte in beslag, krijgen voetgangers nog een meter of twee en moet de fietser zich er maar doorheen wurmen. Dat kan natuurlijk vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid veel beter. Door de auto als ‘gast’ te zien, hoeft daarvoor minder ruimte gereserveerd te worden. Sterker nog, waarom moet die auto bij iedereen voor de deur staan? Als je die elders parkeert, worden de straten veiliger én rustiger. Dat betekent dat je kinderen veilig buiten kunnen spelen en dat je zelf rustig in je tuin kunt zitten.” Het voorbeeld van Jan maakt direct ook duidelijk hoe belangrijk het is dat verkeerskundigen vroeg aan tafel zitten. “Het liefst zitten we vanaf het begin van de plannenmakerij aan tafel. Ik ben ervan overtuigd dat hoe eerder je met alle disciplines samenwerkt, hoe beter het resultaat zal zijn.”
Volop aandacht voor verkeersveiligheid
Aandacht voor verkeersveiligheid dragen Jan en zijn collega’s niet alleen uit naar hun opdrachtgevers. Ook binnen Juust zelf wordt voortdurend gehamerd op veilig gedrag in het verkeer en duurzaamheid. “We proberen elkaar te stimuleren om te carpoolen en het gebruik van een smartphone in het verkeer te vermijden. Onze elektrische auto’s kunnen we opladen met de zonnepanelen op ons dak. Verder, de keuze om ons kantoor in Kapelle te vestigen, is een bewuste. We zitten hier vlakbij een station, dus reizen met openbaar vervoer is daarmee een stuk eenvoudiger. Verder promoten we nog steeds het thuiswerken. Leuk is dat we recent twee fietsen hebben aangeschaft en we zien dat de collega’s daar regelmatig naar pakken. Het is in alle opzichten zoeken naar waar je goed aan doet. We willen duurzame mobiliteit stimuleren en veilig verkeersgedrag en gelijktijdig concurrerende arbeidsvoorwaarden aanbieden, waarmee we aantrekkelijk blijven als werkgever. Dat is steeds een kwestie van zoeken en mogelijkheden aftasten. Leuk is wel dat we opdrachtgevers kunnen meenemen in onze bevindingen. Linksom of rechtsom staat verkeersveiligheid daarbij altijd bovenaan.”